Сила философии, философия силы
Журнал «KANT: Social Sciences & Humanities Series» №2(6) 2021 [стр. 5]
DOI: 10.24923/2305-8757.2021-6.1
Ключевые слова: доминирование; насилие; истина.
Самоотверженный поиск истины не только придает смысл философии и науке, но и предполагает участие в соревновании между конкурирующими теориями и гипотезами. Истина не является окончательным критерием в этом процессе, особенно после того, как Мишель Фуко выявил ее склонность к насилию. Вопрос о позиции истины открывает двери к различным критериям, среди которых – власть. Использование аргумента силы в философских спорах и научных спорах имеет давнюю традицию, и в настоящее время с беспрецедентным развитием технологий ему были предложены новые инструменты.
Majcherek Janusz A. Sia filozofii, filozofia siy // Argument. 2020. Vol. 1(10). Pp. 11-25. DOI: 10.24917/20841043.10.1.1
Majcherek Janusz A. Sia filozofii, filozofia siy // Argument. 2020. Vol. 1(10). Pp. 11-25. DOI: 10.24917/20841043.10.1.1
Литература:
Avelar, I. (2004). From Plato to Pinochet. Torture, confession, and the history of truth (s. 25–49). W: I. Avelar. The letter of violence. Essays on narrative, ethics, and politics. New York: Palgrave McMillan.
Bartula, P. (2019). Dzieła zebrane. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Bieszczad, B. (2013). Pedagogika i język. Perspektywa ponowoczesna. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Bińczyk, E. (1999). O czym szepcze władza (w ujęciu Michela Foucaulta). Przegląd Artystyczno‑Literacki, 9, 67–74.
Black, E. (2004). Wojna przeciw słabym. Eugenika i amerykańska kampania na rzecz stworzenia rasy panów. (Przeł. H. Jankowska). Warszawa: Muza.
Bourdieu, P. (2006). Medytacje pascaliańskie. (Przeł. K. Wakar). Warszawa: Oficyna Naukowa.
Castells, M. (2013). Władza komunikacji. (Przeł. J. Jedliński, P. Tomanek). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Camus, A. (2004). Mit Syzyfa (s. 61–199). W: A. Camus. Mit Syzyfa i inne eseje. (Przeł. J. Guze). Warszawa: Muza.
Chmielewski, A. (1995). Filozofia Poppera. Analiza krytyczna. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
duBois, P. (1991). Torture and truth. New York–London: Routledge.
Feyerabend, P. (1996). Przeciw metodzie. (Przeł. S. Wiertlewski). Wrocław: Siedmioróg.
Fukuyama, F. (2017). Koniec historii i ostatni człowiek. (Przeł. T. Bieroń & M. Wichrowski). Kraków: Znak.
Hawkins, M. (1997). Social darwinism in European and American thought 1860–1945. Nature as model and nature as threat. Cambridge: Cambridge University Press.
Justyńska, I. & Justyński, J. (2013). Historia myśli socjologiczno‑ekonomicznej. Warszawa: Lex.
Konrad, R.A. (2014). Filozof wobec przemocy. (Przeł. D. Chabrajska). Ethos, 2(106), 231–242.
Kopacki, K. (2014). Gdy nie potrafimy zagrozić myśli, atakujemy jej autora. Przegląd Polityczny, 126.
Kossowska, M., Szumowska, E., & Szwed, P. (2018). Tolerancja w czasach niepewności. Sopot: Smak słowa.
Kuhn, T. (1968). Struktura rewolucji naukowych. (Przeł. H. Ostromęcka). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Lazari‑Pawłowska, I. (1992). Etyka. Pisma wybrane. (Wybór, oprac. i red. P.J. Smoczyński). Wrocław: Ossolineum.
Lejman, J. (2004). Przemoc w świecie zwierząt. Wstęp do analizy ludzkiej agresywności (s. 37–66). W: J. Mizińska & M. Kociuba (Red.). Przemoc i filozofia. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej.
Lorenz, K. (1972). Tak zwane zło. (Przeł. A.M. Tauszyńska). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Machiavelli, N. (1984). Książę (s. 33–116). (Przeł. Cz. Nanke). W: N. Machiavelli. Wybór pism. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Mill, J.S. (2008). O naturze. (Przeł. M. Warchala). Warszawa: Fundacja Res Publica.
Morawski, S. (1994). Na tropach modernizmu jako formacji kulturowej. Teksty Drugie, 5/6, 62–78.
Nietzsche, F. (2003). Antychryst. (Przeł. L. Staff ). Kraków: Zielona Sowa. ONR — Nowa deklaracja ideowa, https://www.onr.com.pl/deklaracja‑ideowa/
Ostolski, A. (2003). Dyskurs u władzy. Filozofia polityczna Michela Foucaulta. Etyka, 36, 159–172.
Rolston, H. III. (2012). A new environmental ethics. The next millennium for life on Earth. New York–London: Routledge.
Ryś, G. (2016). Jeden, święty, powszechny, apostolski. Spotkania z historią Kościoła. Kraków: Znak.
Szynkiewicz, M. (2009). Teorie ostateczne w naukach przyrodniczych. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Talmon, J. (2015). Źródła demokracji totalitarnej. (Przeł. A. Ehrlich). Kraków: Universitas.
Vaihinger, J. (1904). Filozofia Nietzschego. (Przeł. K. Twardowski). Online: https://wolnelektury. pl/katalog/lektura/filozofia‑nietzschego. html#m1423081636702‑2403827548 (05.06.2020).
Vattimo, G. (2003). Dialektyka, różnica, myśl słaba. (Przeł. M. Surma & A. Zawadzki). Teksty Drugie, 5, 124–136.
Weikart, R. (2004). From Darwin to Hitler. Evolutionary ethics, eugenics, and racism in Germany. New York: Palgrave Macmillan.
Wright, R. (2004). Moralne zwierzę. Dlaczego jesteśmy tacy, a nie inni. Psychologia ewolucyjna a życie codzienne. (Przeł. H. Jankowska). Warszawa: Prószyński i s‑ka.
Wróbel, Sz. (2004). Władza i autorytet. Przypadek Freuda i Foucaulta (s. 67–100). W: J. Mizińska & M. Kociuba (Red.). Przemoc i filozofia. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej.
Zybertowicz, A. (1995). Przemoc i poznanie. Studium z nie‑klasycznej socjologii wiedzy. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Avelar, I. (2004). From Plato to Pinochet. Torture, confession, and the history of truth (s. 25–49). W: I. Avelar. The letter of violence. Essays on narrative, ethics, and politics. New York: Palgrave McMillan.
Bartula, P. (2019). Dzieła zebrane. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Bieszczad, B. (2013). Pedagogika i język. Perspektywa ponowoczesna. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Bińczyk, E. (1999). O czym szepcze władza (w ujęciu Michela Foucaulta). Przegląd Artystyczno‑Literacki, 9, 67–74.
Black, E. (2004). Wojna przeciw słabym. Eugenika i amerykańska kampania na rzecz stworzenia rasy panów. (Przeł. H. Jankowska). Warszawa: Muza.
Bourdieu, P. (2006). Medytacje pascaliańskie. (Przeł. K. Wakar). Warszawa: Oficyna Naukowa.
Castells, M. (2013). Władza komunikacji. (Przeł. J. Jedliński, P. Tomanek). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Camus, A. (2004). Mit Syzyfa (s. 61–199). W: A. Camus. Mit Syzyfa i inne eseje. (Przeł. J. Guze). Warszawa: Muza.
Chmielewski, A. (1995). Filozofia Poppera. Analiza krytyczna. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
duBois, P. (1991). Torture and truth. New York–London: Routledge.
Feyerabend, P. (1996). Przeciw metodzie. (Przeł. S. Wiertlewski). Wrocław: Siedmioróg.
Fukuyama, F. (2017). Koniec historii i ostatni człowiek. (Przeł. T. Bieroń & M. Wichrowski). Kraków: Znak.
Hawkins, M. (1997). Social darwinism in European and American thought 1860–1945. Nature as model and nature as threat. Cambridge: Cambridge University Press.
Justyńska, I. & Justyński, J. (2013). Historia myśli socjologiczno‑ekonomicznej. Warszawa: Lex.
Konrad, R.A. (2014). Filozof wobec przemocy. (Przeł. D. Chabrajska). Ethos, 2(106), 231–242.
Kopacki, K. (2014). Gdy nie potrafimy zagrozić myśli, atakujemy jej autora. Przegląd Polityczny, 126.
Kossowska, M., Szumowska, E., & Szwed, P. (2018). Tolerancja w czasach niepewności. Sopot: Smak słowa.
Kuhn, T. (1968). Struktura rewolucji naukowych. (Przeł. H. Ostromęcka). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Lazari‑Pawłowska, I. (1992). Etyka. Pisma wybrane. (Wybór, oprac. i red. P.J. Smoczyński). Wrocław: Ossolineum.
Lejman, J. (2004). Przemoc w świecie zwierząt. Wstęp do analizy ludzkiej agresywności (s. 37–66). W: J. Mizińska & M. Kociuba (Red.). Przemoc i filozofia. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej.
Lorenz, K. (1972). Tak zwane zło. (Przeł. A.M. Tauszyńska). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Machiavelli, N. (1984). Książę (s. 33–116). (Przeł. Cz. Nanke). W: N. Machiavelli. Wybór pism. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Mill, J.S. (2008). O naturze. (Przeł. M. Warchala). Warszawa: Fundacja Res Publica.
Morawski, S. (1994). Na tropach modernizmu jako formacji kulturowej. Teksty Drugie, 5/6, 62–78.
Nietzsche, F. (2003). Antychryst. (Przeł. L. Staff ). Kraków: Zielona Sowa. ONR — Nowa deklaracja ideowa, https://www.onr.com.pl/deklaracja‑ideowa/
Ostolski, A. (2003). Dyskurs u władzy. Filozofia polityczna Michela Foucaulta. Etyka, 36, 159–172.
Rolston, H. III. (2012). A new environmental ethics. The next millennium for life on Earth. New York–London: Routledge.
Ryś, G. (2016). Jeden, święty, powszechny, apostolski. Spotkania z historią Kościoła. Kraków: Znak.
Szynkiewicz, M. (2009). Teorie ostateczne w naukach przyrodniczych. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Talmon, J. (2015). Źródła demokracji totalitarnej. (Przeł. A. Ehrlich). Kraków: Universitas.
Vaihinger, J. (1904). Filozofia Nietzschego. (Przeł. K. Twardowski). Online: https://wolnelektury. pl/katalog/lektura/filozofia‑nietzschego. html#m1423081636702‑2403827548 (05.06.2020).
Vattimo, G. (2003). Dialektyka, różnica, myśl słaba. (Przeł. M. Surma & A. Zawadzki). Teksty Drugie, 5, 124–136.
Weikart, R. (2004). From Darwin to Hitler. Evolutionary ethics, eugenics, and racism in Germany. New York: Palgrave Macmillan.
Wright, R. (2004). Moralne zwierzę. Dlaczego jesteśmy tacy, a nie inni. Psychologia ewolucyjna a życie codzienne. (Przeł. H. Jankowska). Warszawa: Prószyński i s‑ka.
Wróbel, Sz. (2004). Władza i autorytet. Przypadek Freuda i Foucaulta (s. 67–100). W: J. Mizińska & M. Kociuba (Red.). Przemoc i filozofia. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej.
Zybertowicz, A. (1995). Przemoc i poznanie. Studium z nie‑klasycznej socjologii wiedzy. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
The power of philosophy, the philosophy of power
Keywords: domination; violence; truth.
Selfless search for truth does not only make sense of philosophy and science, but also involves participating in a competition between rival theories and hypotheses. Truth is not an ultimate criterion in this process, especially after Michel Foucault revealed its inclinations towards violence. Questioning the position of truth opens the door to different criteria, among them - power. Using the argument of power in philosophical disputes and scientific controversies has a long tradition and nowadays with the unprecedented development of technology it has been offered new tools.